Algemeen

• - Fecale incontinentie: Ongewild verlies van gas, vocht of feces
• - Incidentie: 1,5-5%
• - Prevalentie: Hoger bij vrouwen en ouderen

Etiologie

• - Verminderde sfincterfunctie
        * Sfincterletsel ten gevolge van partus (ruptuur, episiotomie), anorectale chirurgie (hemorroïdectomie, sfecterotomie) of trauma (ongevallen, ongewenste seksuele pentratie)
       * Pudendusneuropathie (“idiopathische incontinentie”) als gevolg van rekbeschadiging door chronisch obstipatie of langdruig persen tijdens de partus
       * Rectumprolaps
• - Verminderde rectale capaciteit (bijvoorbeeld bij IBD of radiatie) of “pouch” falen
• - Neurologische ziekten waarbij het centrale zenuwstelsel en/of de bekkenbodem betrokken is
• - Fecale impactie met als gevolg overloopincontinentie
• - (Chronisch) diarree, waarbij het gehele continentiemechanisme op de proef wordt gesteld
• - Congenitale aandoeningen, al of niet behandeld (anusatresie, ziekte van Hirschsprung, spina bifida)

Klinische presentatie

Differentiaal diagnose

• - Hemorroiden
• - Perianale fistels
• - Proctitis / IBD

Classificatie

Diagnostiek

• Anale endo-echografie
• - Aanwezige sfincterdefecten
• - Sfincterlengte (normaal 2,5-5cm)
•  
• Defecografie
• - bij uitgesproken prolapsgevoel
•  
• Minder bijdragend aan klinische besluitvorming:
• Anorectale sensibilteitsmeting
•  
• Anale manometrie
• - Rustdruk (normaal 45-70 mmHg)
• - Aanspandruk (normaal vrouw: 40-80 mmHg / man: 50-165 mmHg)

Conservatieve behandeling

• - Adequate vochtinname en vezelrijk dieet
• - Vermijden overmatig thee en koffie gebruik
• - Movicolon of Psylliumvezels bij obstipatie-klachten
• - Bij uitzondering loperamide in voor patiënten uitzonderlijke situaties
• - Bekkenbodemfysiotherapie (50% succes ⁴):
     * Oefentherapie voor de kringspier met aandacht voor aandrang en respons
     * Biofeedbacktraining teneinde de coördinatie van de sfincters en het gevoel van het rectum te verbeteren
     * Evt. rectale ballontraining of elektrostimulatie
•  
• Opties in 2de instantie:
• - Bij onbehandelbare incontinentie: proefbehandeling colestyramine of intermitterend gebruik van loperamide
• - Rectaal spoelen in de ochtend
• - Aanbrengen van anale tampon

Operatieve behandeling

• Indien conservatieve maatregelen onvoldoende effect hebben bij een bewezen sfincterdefect met endo-echografie bestaat er een indicatie voor een sfincterplastiek (70% verbetering ^5-8)
• Sacrale neurostimulatie bij onbehandelbare faecale incontinentie

Bekkenbodemfysiotherapie

Verwijzing Bekkenbodemfysiotherapie

Referenties

• 1. Sultan AH, Kamm MA, Hudson CN, Thomas JM, Bartram CI Anal-sphincter disruption during vaginal delivery.N Engl J Med1993;329:1905-11.
• 2. Snooks SJ, Setchell M, Swash M, Henry MM.Injury toinnervation of pelvic floor sphincter musculature in childbirth. Lancet 1984;2:546-50.
• 3. Parks AG. Anorectal incontinence.Proc R Soc Med 1975;68:681-90.
• 4. Norton C, Kamm MA. Outcome of biofeedback for faecal incontinence Br J Surg 1999;86:1159-63.
• 5. Engel AF, Kamm MA, Sultan AH, Bartram CI, Nicholls RJ.Anterior anal sphincter repair in patients with obstetric trauma. Br J Surg1994;81:1231-4.
• 6. Felt-Bersma RJF, Cuesta MA, Koorevaar M. Anal sphincter repair improves anorectal function and endosonographic image. A prospective clinical study. Dis Colon Rectum 1996;39:878-85.
• 7. Briel JW, Boer LM de, Hop WCJ, Schouten WR. Clinical outcome of anterior overlapping external anal sphincter repair with internalanal sphincter imbrication. Dis Colon Rectum 1998;41:209-14.
• 8. Oliveira L, Pfeifer J, Wexner SD.Physiological and clinical outcome of anterior sphincteroplasty. Br J Surg1996;83:502-5.