Oorzaak

• - Indirect inwerkend geweld door het acuut krachtig aanspannen van de kuitspieren, meestal tijdens sport bij een snelle start of een abrupte beweging
• - Ontstaat door excentrische contractie (tijdens verlengen spier, naar achteren uitstappen)
• - Typische veertigers blessure

Lichamelijk onderzoek

Diagnostiek

• - Bij niet een niet zekere diagnose is echografie een goede optie. Dit is vaak niet nodig bij een positieve Thompson test.
• - Cave: intacte m. plantarispees wordt soms aangezien voor nog deels intacte achillespeesruptuur
• - Een partiële achillespeesruptuur is op zijn minst uiterst zeldzaam,  waarschijnlijk komt dit niet voor. 

Keuze van behandeling

In de literatuur ¹ is er geen duidelijke voorkeur uit te spreken voor conservatieve of operatieve therapie bij acute rupturen en re-rupturen. Conservatieve behandeling  geeft een verhoogd risico op een re‐ruptuur (ca. 8% vs 4% bij operatieve behandeling). De operatieve behandeling geeft meer kans op complicaties (infectie circa 2% en circa 8% klachten van de n. suralis). Dit dient met de  patient te worden besproken.

Conservatieve behandeling

Indicaties:

• - Achillespeesruptuur
• - Re-ruptuur achillespees

(Na-)behandeling:

• - Walkerbrace voor 8 weken
•  
• Indien geen Walkerbrace:
• - Onderbeensgips in spits voor 6 weken
• - Gips wissel op 2 en 4 weken om de voet naar 90 graden te brengen.
• - Daarna geleidelijk minder spits aanbrengen en progressief partieel belasten, evt. met hakverhogingen
• - Fraxiparine 0,3cc gedurende 6 weken gipsimmobillisatie

Follow-up:

Poliklinische follow-up Walkerbrace 2:
Week 0-2
- Walker brace met 3 hiel pads, belasten op geleide van klachten met 2 krukken - Bij presentatie buiten kantooruren eerst gips en <1 week afspraak gipskamer voor aanleggen Walker - Walker brace wordt s nachts gedragen, maar mag afgedaan worden om te wassen - Oefen flexie en extensie van de tenen meerdere malen per dag
Week 2-4
- Walker brace met 2 hiel pads, belasten op geleide van klachten, krukken indien nodig - Walker brace wordt s nachts gedragen, maar mag afgedaan worden om te wassen - Oefen flexie en extensie van de tenen meerdere malen per dag
Week 4-6
- Walker brace met 1 hiel pad, belasten op geleide van klachten zonder krukken - Walker brace wordt s nachts gedragen, maar mag afgedaan worden om te wassen - Oefen flexie en extensie van de tenen meerdere malen per dag
Week 6-8
- Walker brace zonder hiel pad, belasten op geleide van klachten zonder krukken - Walker brace wordt s nachts gedragen, maar mag afgedaan worden om te wassen - Oefen flexie en extensie van de tenen meerdere malen per dag
Week 8-12
- Stop gebruik walker brace - Draag schoen met hierin een lichte haklverhoging (1‐2 lagen) - Eventueel compressiekous bij zwelling - Eventueel fysiotherapie

Poliklinische follow‐up gipsbehandeling
Na 2 weken	Na 4 weken	Na 6 weken	Na 8 weken	Na 3 maanden
- Gipswissel, minder spits	- Gipswissel, minder spits	- Gipswissel, in 90 graden (neutrale stand)	- Gips verwijderen - Belasten mobiliseren - Evt. hakverhoging - Oefeninstructies - Zn start fysiotherapie	- Functiecontrole - Oefeninstructies - Zn start fysiotherapie

Operatieve behandeling

Indicaties:

• - Achillespeesruptuur
• - Re-ruptuur achillespees

• Operatie-technieken:
• - Bunnell-naad met PDS door pees
• - Via 2.0 mm boorgat door calcaneus
• - 3 slippen techniek hechten PDS

Nabehandeling (1) - 2 weken onderbeensgips zoveel mogelijk in 90 graden (neutrale stand) - Gevolgd een hakverhoging, 4 lagen, elke week met 1 laag afbouwen - 2 weken Fraxiparine 0,3cc gedurende gipsimmobilisatie - Sportverbod voor 3 maanden

Nabehandeling (2) - Direct postoperatief 2 weken gips in (lichte, 100 graden) spitsstand - 2 weken belasten met achillespeestape en een hakverhoging - 2 weken belasten met achillespeestape zonder hakverhoging - Na 6 weken belasten zonder tape - 2 weken Fraxiparine 0,3cc gedurende gipsimmobilisatie - Sportverbod voor 3 maanden

Er zijn meerdere nabehandelingsprotocollen. Dit is per dokter en per ziekenhuis verschillend.

Follow-up

Poliklinische follow‐up gipsbehandeling
Na 2 weken	Na 6 weken	Na 3 maanden	Na 6 maanden (op indicatie)
- Hechtingen verwijderen - Gips af - Belast mobiliseren met 4 lagen hakverhoging - Instructie: wekelijks 1 laag verwijderen	- Functiecontrole - Oefeninstructies - Belast mobiliseren, nog geen sporthervatting - Zn fysiotherapie	- Functiecontrole - Oefeninstructies - Belast mobiliseren - Eventueel sporthervatting - Zn fysiotherapie	- Functiecontrole - Zn start fysiotherapie

Complicaties

Patiëntenvoorlichting

	Voorlichtingsfolder Achillespeesruptuur (Word)3		Voorlichtingsfolder Achillespeesruptuur (PDF) 3
	Voorlichtingsfolder Oefeningen Enkel (Word)		Voorlichtingsfolder Oefeningen Enkel (PDF)

Fysiotherapie

Verwijzing Fysiotherapie Onderste Extremiteiten (Word)

Verwijzing Fysiotherapie Onderste Extremiteiten (PDF)

Referenties

1. Wilkins R, Bisson LJ.Operative Versus Nonoperative Management of Acute Achilles Tendon Ruptures: A Quantitative Systematic Review of Randomized Controlled Trials.  Am J Sports Med. 2012 Sep;40(9):2154‐60 
2. Olsson N, Silbernagel KG, Eriksson BI, Sansone M, Brorsson A, Nilsson‐Helander K, Karlsson J Stable surgical repair with accelerated rehabilitation versus nonsurgical treatment for acute Achilles tendon ruptures:  a randomized controlled study. Am J Sports Med. 2013 Dec;41(12):2867‐76.
3. Nederlandse vereniging voor traumachirurgie (www.trauma.nl)